Codziennie podejmujemy szereg wyborów, od najmniejszych – czy wypijemy kawę, czy herbatę, po tak wiążące jak: czy podjąć tą czy inną pracę, zamieszkać z kimś, zostać mamą, czy zerwać długoletni związek. Decyzje, jakie podejmujemy kształtują nasze życie, wyznaczają drogę, którą podążamy, nadają sens i często niosą ze sobą konsekwencje, które zmieniają nie tylko nas, ale i ludzi w naszym otoczeniu.

Filozofia wyboru na co dzień

Zazwyczaj podjęcie odpowiedniego wyboru w kwestii błahych spraw nie jest trudna. To jedynie kilka sekund lub minut zastanowienia, z którymi nie wiążą się znaczne konsekwencje. Najwyżej włożysz niedopasowaną bluzkę lub zjesz niezbyt dobrą sałatkę. Jednak w sprawie istotnych spraw podjęcie decyzji to zazwyczaj kilka nieprzespanych nocy, masę czasu spędzanego na zamartwianiu się i do tego jeszcze tysiące wątpliwości przy rozważaniu każdej dostępnej opcji. Jak wybrać dobrze? Tak by nie żałować i postawić na to, co jest naprawdę dla nas dobre?

Zazwyczaj nie ma jasnej i prostej odpowiedzi. W zależności od sytuacji, opcji do wyboru i naszego położenia wybierajmy zawsze to, co do nas przemawia. Nie, co jest może w danej chwili modne, bardziej korzystne i łatwiejsze, ale to, co mimo związanego z tym wysiłku przyniesie nam znaczne, choć odroczone efekty i ogromną satysfakcję.

Jeśli chodzi o podejmowanie decyzji to zazwyczaj ten proces ma kilka etapów. Rozpoznanie własnych potrzeb, skonkretyzowanie dążenia, rozważanie argumentów przemawiających za różnymi opcjami i w końcu wybór.

Każdy z tych etapów jest bardzo istotny, jednak zazwyczaj, (jeśli nie jest to naprawdę istotna decyzja, która bardzo wyraźnie może mienić nasze życie) dzieje się automatycznie, w połowie nieświadomie. Zazwyczaj dokładnie analizujemy opcję za i przeciw i sam moment podjęcia konkretnej decyzji.

Wiedzieć, czego chce

Świadomość własnych potrzeb tego, czego potrzebujemy w danej chwili jest bardzo istotne, ponieważ wtedy mamy pewność, że kierujemy się swoim własnym wyborem, a nie cudzym, narzuconym przez bliskich lub nieznajomych. Zastanów się, czego tak naprawdę Ty potrzebujesz. Nie, co mówią Ci konwenanse, trendy, rodzice czy szef. Ale pomyśl, czego sam chcesz.

Ubrać ramy

Jeśli już wiesz, czego chcesz nadaj temu formę, tylko Ty wiesz jak ma wyglądać zrealizowany cel i jakie konsekwencje przyniesie taka, a nie inna decyzja. Spisz całą sytuacje, ujmij to w konkretne terminy, potrzebne materiały czy określone sytuacje. Dzięki temu wyraźniej zobaczysz, czego chcesz się podjąć i co należy zrobić by się to udało.

Za i przeciw

Zawsze warto rozważyć dostępne opcje. Co przyniesie Ci ta decyzja, jakie plusy, a jakie zagrożenia mogą pojawić się w Twoim życiu, jeśli się na coś zdecydujesz. Wypisanie szans i możliwości oraz potencjalnych strat pozwoli na wizualizację bilansu, który pomoże Ci zdecydować się na którąś z opcji.

Dobrym pomysłem jest wykorzystanie analizy SWOT, czyli identyfikacji czterech czynników: dwóch wewnętrznych: mocnych i słabych stron, jakie mamy oraz dwóch zewnętrznych: szans i zagrożeń, jakie niesie ze sobą wybór przed jakim stoisz.

Wybór

Mimo wielu metod, strategii i technik podejmowania decyzji nikt za Ciebie nie podejmie najważniejszych wyborów w życiu. Mimo braku pewności, czy dana decyzja jest dobra czy też nie odwlekanie jej w nieskończoność nie niesie ze sobą nic dobrego, a jedynie napięcie i niepokój. Świadomość, że jakaś niedokończona sprawa wisi nad nami nie jest komfortowa, wielu pozbawia spokojnego snu i apetytu. Lepiej podjąć decyzję, nawet taką, która w danym momencie jest mniejszym złem niż tkwić nieskończoność w zawieszeniu.

A Wam jak idzie podejmowanie ważnych wyborów?

Bibliografia:

Latkowska J. (2014). Ewaluacja krok po kroku. Warszawa: Fundacja Praesterno